KaraTahta’da “Lazlar ve Dilleri” Aktarımı Yapıldı

Kara tahtada “Lazlar ve Dilleri” İsmail Bucaklishi tarafından gerçekleştirildi.

Aktarım, “Karadeniz’de yaşayan herkes Laz’dır” yaklaşımının yanlışlığı ve bununla ilgili olarak Laz’ların tarihi, günümüzde ve tarihte nerede yaşadıkları hakkında bilgiler verilmesiyle başladı. Lazlar günümüzde Rize’nin Pazar, Ardeşen, Fındıklı; Artvin’in Arhavi, Hopa, Çamlıhemşin ve Borçka ilçelerinde yoğunluklu olarak yaşamaktadır. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşıyla birlikte Laz nüfusu İzmit, Sakarya, Bolu gibi şehirlere yerleştirilmişlerdir. Geçmişte de Laz yerleşimleri daha kuzeylere, bugün Gürcistan’ın içerisinde bulunan Batum gibi şehirlere kadar uzanmaktadır. Lazlar günümüzden 1500-2000 yıl öncesinde Karadeniz’in güneydoğu kesiminde yaşayan Kolkh(Kolxi) adıyla bilinirken M.S 1. yüzyıldan itibaren Laz ismiyle anılmaya başlanmıştır. İlerleyen dönemlerde bölgeye Bizans kolonizasyonu ve beraberinde etkisi gerçekleşmiştir. Bölgede M.S 2-3. yüzyılda bir Bizans vassalı olarak Lazika Krallığı kurulmuştur. Pers- Bizans Savaşı sonrası Lazika Krallığı yıkılmıştır. 1461 Osmanlı İmparatorluğu’nun bölgeyi ele geçirmesine kadar Trabzon İmparatorluğu’nun egemenliği altında yaşayan Lazlar, Osmanlı’nın Trabzon Krallığı’nı son vermesinin ardından zamanla Osmanlı’nın egemenliği altına alınmışlardır. Lazlar 1500’lü yıllardan itibaren de Müslümanlaşmaya başlamış, süreç 1600’lü yıllardan itibaren de hızlanmıştır. 1530-1550’de bölgede o dönem nüfus 70 bini aşmamıştır. Aktarımda, devamında Lazların kültürü hakkında konuşulmuş, Lazların yaşamlarında ilahi dinlerin etkisinin az oluşundan ve ilahi dinler yerleşmişken bile sürdürülen Pagan geleneklerinden bahsedilmiştir. Bölgedeki Lazlar için hem Yayla hem de Deniz kültürü birlikte var olmuş ve çay yetiştiriciliğine kadar en önemli tarım ürünü mısır olmuştur. Mısır da tarım kültürünü oluşturmuştur. Aktarımın son bölümünde Lazca hakkında bilgiler paylaşılmıştır. Lazca Gürcüce, Megrelce ve Svanca gibi Güney Kafkas Dil Grubuna aittir. 35 harfi bulunan ve Latin alfabesiyle kullanılan Lazca eklemeli bir dildir. Bugün Lazca konuşan insan sayısı 250-500 bin kişi olsa da tam anlamıyla bilen sayısı 100 bindir. Bu verilerle birlikte Lazca’nın yok olma tehlikesi altında olduğu vurgulanarak aktarım sona ermiştir.