Kullan-at Kılavuz: Hacze karşı

Kapitalist işleyiş içerisinde zaman zaman kullanılabilecek ama paylaşma ve dayanışmayla örülü özgür dünyada hiçbir şeye yaramayacak bilgiler…

Kullan-at: Hacze karşı
Borç yiğidin kamçısıdır derler. Ama günümüzde borçlar, türlü ödemelerle baş edemeyen ailelerin en büyük kabuslarından biri. Haciz ise borcunu ödeyemeyen aileler için, gölgesi kendinden daha büyük bir yaptırım. Evdeki eşyalar çoğu zaman borcu karşılayamıyor olsa da eve gelen haczin yarattığı korku, yaptırımın ta kendisi. Bunu bilen bankalar ya da alacaklılar ise, borçlarını tahsil etmek için ilk olarak avukatları aracılığıyla adreslerimize çeşitli kağıtlar gönderiyorlar. Kişilerin bu konudaki bilgisizlik ve çaresizliğinden de faydalanarak faizdi, masraftı, vekalet ücretiydi derken ödenecek miktarın çok üstünde bir fatura çıkartıyorlar. Peki, bizler kendimizi bu yavuz hırsızlardan korumak için ne yapmalıyız?

Eve İcradan Kâğıt Geldi!
İcra Takibi alacaklının borçludan alacağını almak için, İcra Müdürlüğü’nde başlattığı işlemin hukuki adıdır. Haciz ise borçlunun mal ve haklarına İcra Müdürlüğü aracılığı ile el konulması demektir. Haciz halk arasında icra işlemlerinin tümünü kapsayacak şekilde kullanılmakta ise de icra takibi işlemlerinin bir aşamasından ibarettir.

İcra Müdürlüğü tarafından gönderilen tebligatlar, genellikle icra takibi üzerine düzenlenen ödeme veya icra emridir. Üzerini dikkatle okuyunuz. Eğer borcunuz yoksa, borç miktarı doğru değilse, önceden ödediğiniz borç tekrar isteniyorsa, yasal haklarınızı kullanarak takibi durdurabilirsiniz.

Takibe İtiraz Etmemenin Sonuçları Nelerdir?
İtiraz etmemeniz halinde, itiraz süresi sonunda hakkınızdaki icra takibi kesinleşir. Takip kesinleştikten sonra evinize hacze gelinebilir, aracınız haczedilip yakalanabilir. Bankada bulunan paralarınıza, gayrimenkullerinize ve üçüncü kişilerde bulunan hak ve alacaklarınıza haciz konulabilir. İtiraz ederek takibi durdurmanız durumunda, açılacak dava sonucunda itirazınız mahkemece haksız bulunursa aleyhinize %20 icra inkar tazminatına hükmedilebilir. Alacaklı mal kaçırma ihtimaliniz olduğunu düşünüyorsa, mahkemeden aldığı ‘ihtiyati haciz kararı’ ile size ödeme emri tebliğ edilmeden, mallarınızı ihtiyaten haczedebilir.

Haciz İşlemi Nedir?
İcra memurunun gözetiminde alacağın tahsili için yetecek miktarda eşyanın tespit edilerek haciz tutanağına yazılmasıdır. Alacaklının talebi olursa eşyalarınız evinizden alınarak yediemin depolarına götürülebilir veya size yediemin olarak bırakılabilir. Haciz işlemi sırasında icra memuru beyan ve taleplerinizi haciz zaptına yazmakla yükümlüdür. Haciz tutanağını dikkatle okuyun, okumadan imzalamayın. Talepleriniz yazılmaz ise bu hususu yazarak zaptı imzalayabilir veya imzalamaktan çekinebilirsiniz.

Maaş Haczedilebilir mi?
Borçlunun almakta olduğu maaşın ancak 1/4’ü haczedilebilir. Emekli maaşları, kural olarak haczedilemez. Takip kesinleştikten sonra borçlunun muvafakatı halinde haczedilebilir. Emekli maaşlarında haczin kaldırılması süreye bağlı değildir ve İcra Müdürlüğü’nden talep edilir.

Haczedilen Eşyaların Akıbeti Nedir?
Haczedilen eşyalar alacaklının talebi olursa yediemin depolarına götürülür. Daha sonra yasal prosedüre uygun olarak icra müdürlükleri tarafından satılır. Satış bedelinde, borca yetecek kadarı alacaklıya ödenir.

Haczedilen Eşyamı Geri Alabilir miyim?
İcra takibine neden olan borcunuzu ve icra masraflarını ödediğinizde haczedilen eşyanızı geri alabilirsiniz. Eşyanızın tutulduğu yediemin deposunun ücretini de sizin ödemeniz gerekir.

Borçluların büyük kısmı orta ve dar gelirliler
İcra takiplerinin çoğu, kredi kartı ve bireysel kredilerden kaynaklı banka alacaklarından kaynaklanıyor. Borçluların büyük kısmı ise orta ve dar gelirliler.

Bankalar ödemeler aksamaya başladığında, çoğunlukla dosyayı idari takibe alarak telefonla aramaya başlar. Koşulları uygun olursa, borcu yeniden yapılandırırlar. İcra takibindeki banka dosyalarından ilk kez hacze gidildiğinde, yöntem olarak eşyalar muhafaza altına alınmaz. Sadece haczedilip borçlu ya da 3. bir şahsa yed-i emin olarak bırakılır. Çünkü orta halli bir evden haczedilerek muhafaza altına alınan eşyaların satışından elde edilecek para, çoğunlukla haciz ve muhafaza sırasında yapılan masrafları ve yed-i emin ücretini ancak karşılar. Eşyalar yeni bile olsa fiyatları 2. el eşya fiyatı üzerinden belirlenir. Ve bu rakamın da %60 ya da %40’ına satılır. Bu yüzden genellikle haciz ve muhafaza yapmaktan çok bunun yapılacağına dair baskı yapılarak tahsil edilme yolu tercih edilir.

Hiçbir belgeyi imzalamayın
Alacaklı haciz sırasında ya da icra dairesinde borçludan icra taahhüdü almak isteyebilir. Bu taahhüdü hiçbir şekilde imzalamayın. İmzalamak bu borcu ödeyeceğinizi taahhüt etmek olacaktır. Ve borcu bu kez ödemezseniz normalde karşınıza çıkmayacak ceza hükümlerine tabi olabilirsiniz. Siz her zaman için “Tamam öderim, olunca öderim” gibi ifadelerle geçiştirin. Ve hiçbir şekilde hiçbir belgeye imza atmayın. Sizi korkutacaklardır, korkmayın, kanmayın. Ama “yasal” avukatınız size şöyle diyebilir: “Ödeyemeyeceğiniz taahhütde bulunmayın, icra taahhüdünü ihlal ettiğiniz takdirde, taahhüdü ihlalden hakkınızda ceza davası açılabilir.“ Siz yine de hiçbir belgeyi imzalamayın.

Kefil olmayın, taahhüt vermeyin, muvafakat etmeyin
Borçludan tahsil edilme olasılığı düşükse haciz sırasında veya icra dairesinde borçlunun yakını vs. dosyaya icra kefili alınmaya çalışabilir. Birinin icra kefili olması durumunda o kişiye aynı dosyadan icra emri gönderilerek, icra takibe kefil olunan miktar için bu kişiye karşı haciz işlemlerine başlanır. Böyle bir durumda kefil olmayın, herhangi bir taahhüt vermeyin, emekli maaşının haczine muvafakat etmeyin.

Lüzumlu eşyalardan bir taneden fazla bulundurmayın
Evinizde lüzumlu eşyalar birer tane olsun. Çünkü, yürürlüğe giren yeni yargı paketine göre, borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireyleri için lüzumlu eşyaların birer tane olması durumunda bu eşyalar haczedilemiyor.

Ayrıca, borçlunun ekonomik faaliyetini sürdürebilmesi için gerekli eşyalar da haczedilemiyor. Yani terzilikle geçimini sürdüren bir kimsenin dikiş makinesi haczedilemiyor. Bankalarda alacaklarınız ve hesaplarınıza haciz konulmaması için de banka hesabınızı kullanmayın.

Orta halli bir evden haczedilen eşyaların satışından elde edilecek para, çoğunlukla haciz ve muhafaza sırasında yapılan masraflar ve yed-i emin ücretini ancak karşılar. Bu yüzden genellikle haciz ve muhafaza yapmaktan çok, avukatlar ve avukatlık kimliği kullanılarak haciz yapılacağına dair baskı yapılarak tahsil edilme yolu tercih edilebilir.