Rantla Gelen Milyonlar, Yeni Rant Projelerine Giderse…
Mahalle desen mahalle değil, site desen site değil. İşte burası; rantın, yolsuzluğun düzen kurduğu Başakşehir 4. etap!
Başakşehir Nasıl Kuruldu?
KİPTAŞ’ın bir toplu konut projesi olan Başakşehir, 1995 yılında kuruldu. Başakşehir’in kuruluşundaki en önemli ilkesi “çarpık kentleşmeyi önlemek” ti. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) bağlı olan KİPTAŞ, 2000 yılında satışına başladığı Başakşehir 4. etap birinci kısımdaki dairelerini, kura çekilişi ile belirlenen sahiplerine sattı. Satışla birlikte verilen belirli bir peşinattan sonra senelerce taksitlendirilen insanların ortalama 10 yıl boyunca taksit ödemelerinin ardından, evleri kendilerine ait oldu.
Başakşehir 1. ve 2. etapları, Altınşehir merkezi, Güvercintepe, Şahintepe mahalleleri ve Kayabaşı Köyü Küçükçekmece Belediyesi’ne bağlıydı. Başakşehir 4. ve 5. etabı ise Esenler Belediyesi’ne. Fakat belediye içerisinde son yapılan düzenlemelerle birlikte, bu semtler birleştirilerek 333.047 nüfusu olan Başakşehir ilçesi kuruldu.
4. Etap Site Yönetimi
Sıfırdan düzenlenerek yaratılan Başakşehir konutları, senelerce ev kirası derdi çekmiş, borcun harcın arasında her ay aybaşını iple çekenlere, büyük bir fırsat olarak sunulmuş ve “kira öder gibi ev sahibi olun” denilerek satışa çıkarılmıştı.
“Hizmet” yapıyoruz adı altında evleri inşa eden inşaat şirketleri, mütehhaitler ve İBB, satılan dairelerden kazandıkları paralarla yetinmemiş; sonrasında da para kaynaklarının devamlılığı için “4. Etap Site Yönetimi” adı altında bir rant tezgahı kurmuşlar.
Günümüzde Başakşehir İstanbul’un bir ilçesine dönüştürülmüş olsa da, burada oturan herkesin, bir toplu konutta oturduğu için aidat ödeme zorunluluğu var. Ancak nasıl oluşturulduğu bilinmemekle birlikte Başakşehir 4. Etap Site Yönetimi, 12 sene boyunca hiçbir seçim yapılmaksızın oturduğu koltukta, binlerce konutun aidatını toplamaktadır. Sorun şudurki; bu toplanan paraların nerelere, kimlere aktığı bilinmemektedir.
Başakşehir 4.Etap’taki 1. ve 2. kısımlarda, toplu konutlarda bulunan 7222 daireden aidat toplayan 4. Etap Site Yönetimi’nin, 2014 yılının sadece ilk 7 aylık süresinde topladığı aidat miktarı 5.875.699 liradır.
Toplu konutların, ortak kullanım alanlarına inşa edilen AVM’lere, kiralanarak ve satılarak rant elde edildiğini ve yine AVM’ye çıkan yolların belediye tarafından düzenlendiğini düşünürsek, 4. Etap Site Yönetimi’nin aidat adı altında toplanan paraları kimlere, nereye harcadığı, büyük bir soru işaretine dönüşüyor.
Başakşehir’de aidatlarını ödemeyen daire sahipleri, Kat Mülkiyeti Kanunu’nun (KMK) 25. maddesine göre, dairesi satışa çıkarılarak evinden atılabilir.
Site Yönetimleri Kârlı, Ucu İBB’ye Bağlı
Başakşehir 4. etapta toplanan aidat rakamları dudak uçuklatan cinsten, 1. ve 2. etapların yönetimleri şirketlere satılırken; 4. ve 5. etap site yönetimleri Boğaziçi Yönetim A.Ş’ye bağlı olarak devam etmekte. TOKİ ve KİPTAŞ’ın, Türkiye genelindeki toplu konut projelerinin hepsinin site yönetimleri, Boğaziçi Yönetim A.Ş’ye verilmektedir. Site yönetimlerinin gelir gider tablolarının açık olmaması ya da şişirme rakamlarla doldurulması ve herkesin bu aidatları istese de istemese de ödemek zorunda olması organize bir şekilde büyük bir rantın döndüğünün göstergesidir.
Başakşehir 4. etapta toplanan aidatların miktarı ve Boğaziçi Yönetim A.Ş’nin TOKİ’nin yapmış olduğu 91 siteden ve 68.708 konuttan topladığı aidatların en büyük hissedarı; elbette KİPTAŞ, dolayısıyla İBB. Hal böyle olunca; toplanan milyonlarca liralık aidatlar, 3. Köprü, kentsel dönüşüm projeleri, toplu konutlar, duble yollar gibi talan projelerinin finansmanına dönüşüyor. Rantın getirdiği milyarlar, yeni rant ve talan projelerine zemin oluyorken; rant büyüdükçe büyüyor, zenginin cebi doldukça doluyor.
Fuat Çakır
Bu yazı Meydan Gazetesi’nin 23. sayısında yayımlanmıştır.