Vedat Aydın’dan Bugüne, “Faili Meçhul’den” Faili Devlete

Vedat Aydın, bugün HDP olarak siyaset sahnesinde varlığını sürdüren, Kürt Siyasi Hareketi’nin legal platformdaki ilk partisi HEP’in (Halkın Emek Partisi) Amed il başkanlığı görevini yürütürken, evinden kendisini polis olarak tanıtan kişilerce 5 Temmuz 1991’de kaçırılarak katledilmişti. İHD Amed il başkanlığını yaparken,  1990 Ekim sonunda derneğin Ankara’daki kongresinde kürsüye çıkıp Kürtçe konuşmasını yapmak isteyen ve sonrasında tutuklanan Aydın’ın katledilmesi, siyasi jargona, “faili meçhul” şeklinde sokulmak istenen, 1990’lı yıllarda artan devlet cinayetlerinin kamuoyu gündemine gelmesi açısından dönüm noktası olarak kabul ediliyor. İlerleyen yıllarda “faili meçhul cinayetler” şeklinde belirginleşen bu söylem, “derin devlet” gibi yan enstrümanlarla da desteklenerek, devleti, söz konusu kaçırma,işkence yapma, katletme gibi olaylarda dahlini görünmez kılma ya da “bazı karanlık odakların” devlete rağmen(!) söz konusu cinayetleri işlediği algısının yerleşmesi işlevini gördü. Ancak Vedat Aydın cinayetinde, devletin o yıllarda varlığını reddettiği kontra örgütlenmesi JİTEM’in (Jandarma İstihbarat ve Terörle Mücadele) oynadığı rol, JİTEM itirafçısı Abdülkadir Aygan ve eski polis şefi Hanefi Avcı’nın ifadelerinde somutlaşmıştı. Aygan ifadesinde cinayeti kast ederek  “Vedat Aydın’ın olayında keşifte yer aldım ama olayda yer almadım” derken, Hanefi Avcı ise, bir başka JİTEM  şefi Ahmet Cem Ersever’e atıfta bulunarak, cinayette Ersever ekibinin aldığı role işaret ediyordu.

7 Temmuz 1991’de işkence yapılmış cesedi Elazığ Maden yakınlarında bulunan Vedat Aydın için 10 Temmuz’da düzenlenen cenaze töreni ise, 12 Eylül 1980 darbesi sonrası, yüz binlerce kişinin katıldığı dev bir politik eyleme dönüştü. Amed’de düzenlenen tören öncesi sabah erken saatlerde başlayan devlet provokasyonuna karşı Aydın’ın cenazesini sahiplenen halka gece geç saatlere kadar saldıran kolluk güçleri, 23 kişiyi  uzun namlulu silahlarla tarayarak katletti. Gün boyu süren saldırılarda yüzlerce kişi de yaralandı.