Sağlık Bakanı Fahrettin Koca önümüzdeki iki ay içinde aşı tedariğinde problem yaşanacağını duyurdu. “Tam kapanmanın” yaşandığı şu günlerde, salgınla doğru bir şekilde mücadele etmenin yolunun, karantina sonrası yaygın bir aşılama olduğu belirten sağlıkçılar, Sağlık Bakanlığı’nı aşı konusunda hangi devletlerle nasıl anlaşmalar yapıldığı konusunda toplumla şeffaf bilgi paylaşımı yapmadığı için eleştiriyor.
Çin ile yapılan Sinovac aşısı anlaşması sonrası bu ülkeden geleceği söylenen 100 milyon doz aşının gelmeyeceğinin Sağlık Bakanı Koca tarafından “…Sinovac Nisan sonuna kadar verdiği 100 milyon doz aşı sözünü tutamadı…” sözleriyle belli olmasının ardından gözler Uygurların iadesini içeren ve Pekin ile Ankara arasında imzalanan “Suçluların İadesi Anlaşması’na” çevrildi. Çin Parlamentosu’ndan 4 ay önce geçen anlaşma, halen TC Parlamentosu’nda “bekleme odasında.” Anlaşma’nın yürürlüğe girmesi konusunda ise iktidar ortakları AKP ile MHP arasında bir başka pazarlığın olduğu biliniyor. Gözaltına alınan Uygurların avukatları, müvekkillerin Çin ile süren aşı pazarlığı nedeniyle alı konulduklarını söylüyor. Çin aşılarının ilk sevkıyatının bizzat Koca tarafından Aralık ayında yapılacağını duyurmasına karşın ilk aşıların haftalarca bekletildikten sonra yapılması Pekin ile Ankara arasında söz konusu pazarlığın olduğu izlenimini güçlendiriyor. Ankara’nın bu noktada “İdlip seçeneği” üzerinde durduğu ve “terörle iltisaklı” kişileri, Uygurların kurduğu Türkistan İslam Partisi’nin İdlip’in güneyinde kontrolü altında bulundurduğu bölgelere gönderdiği biliniyor. Söz konusu örgüt geçtiğimiz aylarda, Çin ile fiili bir soğuk savaş yaşayan ABD’nin terör örgütleri listesinden çıkarılmıştı.
Korona Krizi sırasında başka birçok uygulamada olduğu gibi aşı politikası da çöken devlet, Rus menşeli Sputnik aşısı seçeneğini masaya sürerken, bu seçeneğin de farklı başlıklarda yaşanması muhtemel bir “Rusya pazarlığı” için kullanılıp kullanılmayacağı şimdilik meçhul.
Devletin aşı konusunda tedarikten, planlamaya tam bir “kaos” yaşadığını vurgulayan TTB Merkez Konseyi İkinci Başkanı Doç. Ali İhsan Ökten yaptığı açıklamada, “Çin’le nasıl bir anlaşma yaptınız ki siz, 100 milyon doz gelecekti şimdi gelemiyor. Onu Çin kullanacak diyorsunuz. O zaman anlaşmayı açıklayın bize” diye konuştu. 3 Nisan’dan itibaren uygulanan ABD-Alman ortaklı Biontech aşılarının 2 doz şeklinde 28 günlük aralarla uygulanmasını kararlaştıran Sağlık Bakanlığı’nın ikinci doz aşı arasını 6-8 haftaya çıkarmasını da eleştiren Ökten, “Bu demektir ki, elimizde Biontech aşısı da yok. Bundan dolayı bir erteleme söz konusu” demişti. Ancak aşı konusunda arka arkaya çuvallayan Sağlık Bakanlığı “tepkiler üzerine” ikinci doz aşı randevularını bir anda eski tarihlerine çekti.
Fahrettin Koca, Kasım 2020’de yıl bitmeden Türkiye’nin aşıya kavuşacağını açıkladı ancak, aşılama programı ancak 14 Ocak 2021’te başladı. Koca; 9 Aralık 2020’de yaz gelmeden 50 milyon kişiyi aşılanacağını duyursa da, bugün itibarıyla iki doz aşısını birden olan kişi sayısı 8 milyon 862 bin 743, ilk doz aşısını olan kişi sayısı ise 22 milyon 483 bin 327 olarak kayıtlara geçti.
Diğer taraftan aşı konusunda birbirinden çelişkili bu ifadeleri kullanan ve adının önünde “doktor” titri taşıyan Bakan Koca’nın aşıya dair yaptığı tüm açıklamalar Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Ankara Şubesi tarafından kronolojik sıraya paylaşıldı. SES, “Bilimsellikten, gerçeklerden uzaklaşan Sağlık Bakanını aşı konusunda daha fazla açıklama yapmamaya davet ediyoruz” açıklaması yaptı. SES’in Koca’nın aşı açıklamalarını tersten tarihleyerek yaptığı kronoloji şöyle:
26 Nisan 2021, Sinovac sözünde durmadı,
19 Nisan 2021, Sıra 55 yaş üstüne geldi, sırası gelen vatandaşlarımızı aşı olmaya davet ediyorum
13 Nisan 2021, BionTech aşısının Haziranda 30 milyon doz gelecek
01 Nisan 2021, Yerli aşımız en kısa sürede tamamlanacak
31 Nisan 2021, BionTech Nisan ayında 4,5 milyon doz anlaşıldı
11 Mart 2021, Aşı programımız muazzam şekilde yürüyor
11 Mart 2021, Çok yakında 5 yerli aşı adayımızda insan çalışmalarına başlayacak,
11 Mart 2021, Nüfusumuzun 50 milyonluk kısmını sonbahardan önce aşılamak istiyoruz,
25 Mart 2021, Mayıs sonuna kadar 105 milyon aşıya erişeceğiz,
25 Mart 2021, Mayıs sonuna kadar 52,5 milyon kişinin aşısının güvencede olduğu ifade edildi,
17 Şubat 2021, Yerli aşı önümüzdeki sonbaharda elimizde olacak,
17 Şubat 2021, Nisan sonuna kadar 100 milyon doz aşı elimizde olacak
16 Şubat 2021, Aylardır yaşadığımız korku sonunda bir iğne ucu kadar küçülecek,
15 Şubat 2021, Bugün itibariyle günde 500 bin aşı yapıyoruz,
11 Şubat 2021, Bir hafta 10 gün içinde en az 3 aşının Faz 1 çalışmasına başlanacak,
11 Şubat 2021, Nüfusumuzun %3,5 aşılanmış durumdayız, Almanya’da bu oran yüzde 3,7
11 Şubat 2021, 17 yerli aşımız var,
11 Şubat 2021, 50 + 50 milyon Sinovac talebimiz vardı, 130 milyona yakın aşının sözleşmesini yaptık,
11 Şubat 2021, Hedefimiz; nüfusumuzun en az yüzde 60’ı aşılanacak,
10 Şubat 2021, ülkemiz 15 milyon doz aşıyı temin etti ve toplamda 100 milyondan fazla aşı için anlaşma yapıldı,
21 Ocak 2021, Ocak ayında 20 milyonda sorun yok,
14 Ocak 2021, Salgından kurtulmanın tek yolu aşı,
07 Ocak 2021, Bugün itibariyle 50 milyon doz aşı için kesin anlaşmaya varıldı,
06 Ocak 2021, 3 yerli aşımız insan deneyleri için müracaat etti,
09 Aralık 2020, 50 milyon doz sipariş ettik, yaz mevsimi gelmeden 50 milyon vatandaşımız aşılanmaya başlanacak,
06 Aralık 2020, 50 milyon kişiyi erken dönemde aşılamamız lazım,
06 Aralık 2020, Sinovac’la 50 milyon doz için anlaşma yapıldı,
01 Aralık 2020, Aralık ayında en az 10 milyon muhtemelen 20 milyon doz temin etmiş olacağız, Ocak ayında 20 milyon, Şubat ayında 10 milyon rakamlarını daha da arttırma gayretindeyiz,
01 Aralık 2020, 11 Aralık’tan itibaren yaygın aşılama başlanacak,
25 Aralık 2020, 550 bin Pfizer aşısının yıl sonuna kadar gelecek,
24 Aralık 2020, İlk aşamada 9 milyon kişi aşılanacak,
09 Aralık 2020, Şubat ayı sonuna kadar 50 milyon doz gelecek, Türkiye 2-3 ay içerisinde Dünyanın bir çok ülkesinden daha fazla aşıya sahip olacak,
25 Kasım 2020, Bu yıl bitmeden aşıya kavuşacağımızın ümidi içindeyiz,
21 Kasım 2020, Aralık ayında 10 milyon doz Sinovac aşısı alınacak,
18 Kasım 2020, Aralık ayında 10 milyon için aşı alabileceğiz,
01-31 Eylül 2020, Aralık 5 milyon, Ocak ve Şubat aylarında 10’ar milyon doz Sinovac aşısı alacağız, toplamda 50 milyonluk anlaşma imzaladık.”